-
1 αιων
I.1) век, жизнь(ψυχέ καὴ αἰ. Hom.; αἰ. τλήμων Soph.)
τελευτῆσαι καλῶς τὸν αἰῶνα Her. — счастливо окончить свою жизнь;αἰῶνος στερεῖν τινα Aesch., — лишать кого-л. жизни;ἐμὸν κατ΄ αἰῶνα Aesch. — пока я жив2) поколениеαἰῶνα ἐς τρίτον Aesch. — до третьего поколения;
ὅ μέλλων αἰ. Dem. — потомство3) жизненный жребий, доля, судьба(τίν΄ αἰῶν΄ ἕξεις; Eur.)
4) век, время, эпоха, эраδι΄ αἰῶνος ἀπαύστου Aesch., — в течение бесконечного времени;
μακροὺς αἰῶνας Theocr. — в течение долгих веков;εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων NT. — на веки веков5) вечностьἀπ΄ αἰῶνος Hes. — испокон веков;
τὸν δι΄ αἰῶνος χρόνον или δι΄ αἰῶνος Aesch., — вечно;τὸν αἰῶνα Plat. — навеки6) спинной мозг HH., Pind.II. -
2 διαφερω
(fut. διοίσω, aor. 1 διήνεγκα - ион. διήνεικα, aor. 2 διήνεγκον: aor. pass. διηνέχθην)1) носить в разные стороны(σκῆπτρα Eur.; καθάπερ ἐν κλύδωνι Plut.)
ἐπὴ λεπτοῦ ναυαγίου διαφέρεσθαι Plut. — носиться (по морю) на тонком обломке разбитого корабля2) разносить, раскладывать, распределять3) переносить, переводитьἔστησαν ὀρθαὴ καὴ διήνεγκαν κόρας Eur. — они встали и огляделись вокруг4) разносить, распространять(κηρύγματα Eur.; ἀγγελίας Luc.; φήμη τις διηνέχθη περί τινος Plut.)
— широко прославлять (τινά Pind.)5) разбрасывать, рассеиватьφυγῇ διαφέρεσθαι δι΄ ἀλλήλων Plut. — разбегаться в разные стороны
6) носить, вынашивать(γαστρὸς ὄγκον Eur.)
διενέγκασα καὴ τεκοῦσα Xen. — выносившая и родившая (ребенка)7) перевозить, доставлять8) вносить, подавать(ψῆφον Eur., Xen., Aeschin., Dem., Plut.)
ψῆφον φανερὰν διενεγκεῖν Thuc. — открыто проголосовать9) переносить, терпеть, сносить(ῥᾷστά τι Soph.; ἀργῶς τέν φυγήν Plut.)
10) ( о времени) вести, проводить(τὸν αἰῶνα Hom.)
θεοὺς σέβων βίον διήνεγκε Eur. — он прожил свою жизнь благочестиво;δ. τὸν πόλεμον Her. — вести затяжную войну (ср. 12);τέν νύκτα κλαίων διήνεγκε Plut. — он провел ночь в слезах11) существовать, жить12) вести до конца, заканчиватьπόλεμον διενείκας Her. — закончив войну (ср. 10)
13) переворачивать, опрокидывать(πάντ΄ ἄνω τε καὴ κάτω Eur.)
14) волновать, смущать, тревожить(διαλγές ἄτα διαφέρει τὸν αἴτιον Aesch.; δ. τὰς ψυχὰς πράγμασι καὴ φροντίσι Plut.): pass. волноваться, колебаться
πολλὰ διενεχθεὴς τῇ γνώμῃ (тж. τῷ λογισμῷ и τοῖς λογισμοῖς) Plut. — долго не зная, какое принять решение15) отличаться, разниться(τινί τινος Plat.)
δ. τινός Eur., Xen., Arph., τινί Xen., Plat., τι, πρός τι и κατά τι Arst., εἴς τι Xen. и ἔν τινι Xen., Dem.; — отличаться чем-л. (в чём)-л.;16) выгодно отличаться, превосходить(τινός τι Aeschin., Luc., τινά τινι Polyb., Diod., τινί τινος Plut., τινί Thuc., Aeschin., Polyb., Plut., εἴς τι Xen., Plat., ἐπί τινι Xen., ἔν τινι Isocr., πρός τι Aeschin. и κατά τι Xen.)
ἱμάτια διαφέροντα Plat. — отличные одежды;πολὺ διέφερεν ἀλέξασθαι ἢ μάχεσθαι Xen. — было гораздо выгоднее вести оборону, чем принять открытый бой;πεπραχέναι διαφέρον τι Polyb. — совершить нечто особенное, отличиться17) med. (aor. διηνέχθην)(тж. δ. ταῖς γνώμαις Polyb.) расходиться во мнениях (ἀλλήλοις Plat. и πρὸς ἀλλήλους Lys., Polyb.; περί τινος Her., Arph., Plat., ἀμφί τινος и ἔν τινι Xen.)
τὰ διαφέροντα Thuc. — спорные вопросы18) преимущ. impers. быть важным, иметь значение(τοῦτο διέφερε τοῖς Θηβαίοις Polyb.)
τὰ διαφέροντα (πράγματα) Thuc., Lys., Isae., Plut.; — важные вопросы;ἰδίᾳ τι αὐτῷ διαφέρει Thuc. — это представляет для него личный интерес;οὔ τί οἱ διέφερε ἀποθανέειν Her. — он относился равнодушно к смерти -
3 τελευταω
ион. тж. τελευτέω1) приводить в исполнение, совершать(τὰ ἔργα Hom.)
ἐπέν ταῦτα τελευτήσῃς Hom. — когда ты это устроишь;γάμον τ. Hom. — вступать в брак2) кончать, заканчивать(λόγον Eur.; τὸν αἰῶνα Her.)
τ. τὸν βίον ὑπό τινος Plat. — быть убитым кем-л.;τελευτῶν ἔλεγε Her. — наконец он сказал;ἐτελεύτα τοῦ ἐπαίνου ἐς τάδε τὰ ἔπη Thuc. — (свое) похвальное слово он закончил следующими стихами;κἂν ἐγίγνετο πληγέ τελευτῶσα Soph. — дело чуть было не дошло до драки3) кончаться, оканчиватьсяτ. ἐς τωὐτὸ γράμμα Her. — оканчиваться на ту же самую букву;
τελευτῶντος τοῦ θέρους Thuc. — с окончанием лета;τὰ κατὰ τέν στρατείαν ἐς Αἴγυπτον οὕτως ἐτελεύτησεν Thuc. — таков был исход похода в Египет;τ. εἴς, ἐπί и πρός τι Plat. — оканчиваться чем-л., переходить во что-л.;εἰς ἄνδρας ἐκ μειρακίων τ. Plat. — становиться из юношей мужами4) исполняться, осуществлятьсяὄψις ἥ ἐπιφανεῖσα τοῦ ὀνείρου τελευτήσειε! Her. — да исполнится явившееся во сне видение!
5) (тж. θανάτῳ τ. NT.) умирать, погибать(νούσῳ Her.; μάχῃ Aesch.; ἐν τῷ πολέμῳ Plat.)
τ. ἐκ τῆς πληγῆς τοῦ τραύματος Plat. — скончаться от полученной раны;ζῶν ἢ τετελευτηκώς Plat. — живой или мертвый6) доходить, граничить, простираться(ἐς τέν Αἴγυπτον τ. Her.)
τῆς γωνίης τελευτῶντος τοῦ Λαβυρίνθου ἔχεται πυραμίς Her. — к углу Лабиринта непосредственно примыкает пирамида -
4 Παράκλητος
Παράκλητος οУтешитель, Параклит (о Святом Духе):καγώ ερωτήσω τον πατέρα και άλλον παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μεθ’ υμών εις τον αιώνα η, το πνεύμα της αληθείας (Ιωάν. 14, 16). И Я умолю Отца, и даст вам другого Утешителя, да пребудет с вами вовек, Духа истины (Ин. 14, 16)
Этим.< дргр. παρακαλώ «просить»*Η εκκλησία λεξικό (Церковный словарь Назаренко) > Παράκλητος
-
5 αιώνας
αιώνας ο1) век;ΦΡ.εις τον αιώνα τού αιώνος / εις τους αιώνας των αιώνων! — и во веки веков!2) эпохаЭтим.< дргр. αιών, -ώνος < инд. aiw «жизнедеятельность, продолжительность» -
6 αιώνας
[αίών (-ώνος)] ο1) век (тж. перен.), столетие;ο εικοστός αιώνας — двадцатый век;
αιώνα έχουμε να σε δούμε — мы тебя (целый) век не видели;
2) эпоха;στον αιώνα μας — в нашу эпоху;
3) геол эра; период; эпоха;ο μεσοζωϊκός αιώνας — мезозойская эра;
§ χρυσούς *ίων золотой век;καί νυν και μέχρι τού αιώνος отныне и навеки;στον αιώνα τον άπαντα — навсегда, навечно;
εις τούς αιώνας των αιώνων во веки веков -
7 νεμω
[ одного корня с νέμεσις, νομή, νομός, νόμος] (fut. νεμῶ - ион. νεμέω, aor. ἔνειμα - эп. νεῖμα; med.: fut. νεμοῦμαι - ион. νεμέομαι и поздн. νεμήσομαι, aor. ἐνειμάμην - поздн. ἐνεμησάμην; pass.: fut. νεμεθήσομαι, aor. ἐνεμήθην, pf. - в знач. med. - νενέμημαι; adj. verb. νεμητέος)1) распределять, раздавать, разделять(κρέα, μοίρας, σῖτον, μέθυ Hom.; τὰ πάντα δίχα Plut.; πλεῖστα μέρη νενεμημένος Plat.)
2) уделять, давать, присуждать(ὄλβον ἀνθρώποισιν Hom.)
θεῶν τὰ ἴσα νεμόντων Her. — если боги распределили (все) поровну, т.е. если существует божественная справедливость;πρὸς τὸν ἀδελφὸν οὕτω ἐνειμάμην Lys. — с братом мы разделились так;οὐκ ἔστιν ὅτῳ μείζονα μοῖραν νείμαιμ΄ ἢ σοί Aesch. — никому не дал бы я больше, чем тебе, т.е. никто мне не дороже тебя;εἰ νέμοι τις αἵρεσιν Soph. — если бы кто-л. предоставил (свободный) выбор;στόμα σαφέοτατον ν. τινί Eur. — давать кому-л. непреложные прорицания;θάνατόν τινι ν. Plat. — назначать смертную казнь кому-л.;μεῖζον μέρος ν. τινί Thuc. — предпочитать что-л.3) относить, приписывать(ἀφελείᾳ τινὴ τέν παρρησίαν Plut.)
4) признавать, считать(φίλον τινὰ μέγιστον Soph.)
τινὸς μηδαμοῦ τιμὰς ν. Aesch. — совершенно не считаться с чьими-л. правами5) избирать, выбирать(προστάτην τινά Isocr., Arst.)
οἱ νενεμημένοι Polyb. — отобранные, т.е. занесенные в список атлетов6) пасти скот, заниматься скотоводством(ν. τε καὴ ἀροῦν Plat.)
οἱ νέμοντες Xen. — пастухи7) пасти(κτήνη Plat.; τέν δάμαλιν Luc.)
8) тж. med. использовать в качестве пастбища(τὰ ὄρη Xen.)
τὸ ὄρος νέμεται αἰξί Xen. — на горе пасутся козы;νέμεσθαι ἐπὴ τῇ κρήνῃ Hom. — пастись у источника9) питать в (душе), лелеять(τὸν χόλον Soph.)
10) истреблять, уничтожать(πυρὴ πόλιν Her.)
πυρὴ χθὼν νέμεται Hom. — земля пожирается огнем11) med. есть, поедать(ἄνθεα ποίης Hom.)
ν. τινος Soph. — питаться чем-л.;λέαινα δρύοχα νεμομένα Eur. — львица, ищущая себе пропитание в лесах12) med. (о язве, пожаре и т.п.) разъедать, распространяться(τὸ φῦμα ἐνέμετο πρόσω Her.)
εἰᾶσαί τι ν. Plut. — дать чему-л. волю;τὸ ψεῦδος νέμεται τέν ψυχήν Plut. — ложь разъедает душу13) med. обрабатывать, возделывать, тж. занимать(ἄλσεα, ἔργα, πατρώϊα Hom.)
14) med. обитать, населять(Ἰθάκην Hom.; γῆ, τέν νέμονται Σκύθαι Her.)
κακὸν σκότον ν. Aesch. — жить в ужасной тьме15) med. быть расположенным, находиться(πόλεις, αἱ τὸν Ἄθων νέμονται Her.)
16) тж. med. пользоваться(τὸ χωρίον κοινῇ ν. Thuc.)
ν. ἑὸν πόδα Pind. — ходить;πρόσω τιμὰς νέμειν Aesch. — и впредь пользоваться почестями17) med. эксплуатировать, иметь в своем распоряжении(τὰ μέταλλα Her.; τὰ ἐμπόρια Thuc.)
18) реже med. обладать, владеть, управлять, иметь в своей власти(χωρίον Thuc.; τὸν Πακτωλόν Soph.; τὰς Ἀθήνας, med. τἄλλα Her.; ἄστυ Arst.)
ἀσπίδα νέμων Aesch. — вооруженный щитом;κράτη καὴ θρόνους ν. τῆς γῆς Soph. — иметь царскую власть над страной19) med. ( о времени) проводить(ἁμέραν παρὰ πατρί, ἄδακρυν αἰῶνα Pind.)
-
8 διαγω
1) перевозить, переправлять(τινάς Hom.; στρατιάν Thuc.; ἄρτους ἐπὴ σχεδίαις Xen.)
2) переводить, переносить(διὰ τῶν ἐξόδων Plat.)
3) проводить, чертить(τῷ δακτύλῳ γραμμάς Plut.)
4) медлить, откладывать, тянуть, затягивать(τὸν χρόνον Plut. - ср. 5)
διῆγε καὴ προυφασίζετο Thuc. — под разными предлогами он затягивал дело5) ( о времени) проводить(αἰῶνα HH., Plat.; βίον Arph., Plat.; τὸν χρόνον - ср. 4; πέντε καὴ εἴκοσιν ἔτη ὧδε Xen.; τὸ θέρος ἐν Σινοέσσῃ Plut.)
6) проводить жизнь, жить(τοιούτῳ τρόπῳ Her.; ἄριστα Xen.; ἐν τῇ φιλοσοφίᾳ Plat.; ἐν τῷ ὑγρῷ Arst.; ἐν οἴνῳ Plut.)
διάγουσι μανθάνοντές τι Xen. — они проводят время в изучении чего-л.7) вести, направлять(κάλλιστα πάντα Plat.)
δ. τὰ κατὰ τέν ἀρχην Polyb. — управлять государством8) поддерживать, сохранять(τὰς πόλεις ἐν ὁμονοίᾳ Isocr.)
δ. τινὰ ἐν πᾶσι τοῖς κατὰ βίον ἀφθονωτέροις Dem. — обеспечивать кому-л. все средства к жизни9) продолжатьδ. σιώπη Xen. — хранить молчание:
ἐλπίδας λέγων διῆγε Xen. — он не переставал обнадеживать;ἐπιμελόμενος ὧν δεῖ διάξω Xen. — я буду продолжать заботиться о том, что необходимо10) развлекать, увеселять(τὸν δῆμόν τινι Dem., Luc.)
-
9 άπας
άπασα, άπαν весь; полностью;§ εις αιώνα τον ΰπαντα вечно, навсегда; εξ άπαντος во что бы то ни стало, непременно; καθ' απαντά τον βίον μου всю свою ЖИЗНЬ -
10 ξυμπας
σύμπᾱσα, σύμπᾰν весь целиком, в совокупности(στρατός Soph.; πόλις Plat.; ὁδός Xen.)
αἰῶνα τὸν ξύμπαντα Eur. — в течение всей жизни;πέντ΄ ἦσαν οἱ ξύμπαντες Soph. — всех их было пятеро;ἥ ξύμπασα γνώμη τῶν λεχθέντων Thuc. — главное содержание сказанного - см. тж. σύμπαν, σύμπαντα и σύμπασα -
11 πεσσω
атт. πέττω, Arst. πέπτω (fut. πέψω, aor. ἔπεψα, эп. inf. πεσσέμεν; pass.: aor. ἐπέφθην, pf. πέπεμμαι, inf. pf. πεπέφθαι; adj. verb. πεπτός)1) приводить к созреванию, делать спелым (sc. τοὺς καρπούς Hom.)2) печь, выпекать(σιτία Her.)
ἄρτος εὖ πεπεμμένος Arph. — хорошо выпеченный хлеб;πέσσεσθαι πέμματα Her. — печь себе пироги3) варитьτὰ μὲν πέψαντες, τὰ δὲ μάξαντες Plat. — варящие одно и пекущие другое
4) смягчать, делать теплым(τὸν ἀέρα Arst.)
5) переваривать(κατεργάζεσθαι καὴ π. Plut.)
τὸ πεφθέν Arst. — переваренная пиша6) перен. носить в душе, переживать, испытывать(χόλον, κήδεα Hom.)
7) наслаждаться(γέρα Hom.)
αἰῶνα π. Pind. — наслаждаться (счастливой) жизнью, благоденствовать -
12 στιγμιαιος
31) точечный, величиною с точку(πόρος Plut.)
2) длящийся мгновение, мгновенныйσ. πρὸς τὸν ἄπειρον αἰῶνα Plut. — являющийся мгновением по сравнению с вечностью
-
13 συμπας
σύμπᾱσα, σύμπᾰν весь целиком, в совокупности(στρατός Soph.; πόλις Plat.; ὁδός Xen.)
αἰῶνα τὸν ξύμπαντα Eur. — в течение всей жизни;πέντ΄ ἦσαν οἱ ξύμπαντες Soph. — всех их было пятеро;ἥ ξύμπασα γνώμη τῶν λεχθέντων Thuc. — главное содержание сказанного - см. тж. σύμπαν, σύμπαντα и σύμπασα
См. также в других словарях:
Ελλάδα - Γραμματεία και Λογοτεχνία — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΑ H λέξη ιστορία συνδέεται ετυμολογικά με τη ρίζα Fιδ , η οποία σημαίνει «βλέπω», και υπό αυτή την έννοια ιστορία είναι η αφήγηση που προκύπτει από έρευνα βασισμένη στην προσωπική παρατήρηση. Τα κείμενα των αρχαίων… … Dictionary of Greek
Ηνωμένο Βασίλειο — Επίσημη ονομασία: Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας Συντομευμένη ονομασία: Μεγάλη Βρετανία Έκταση: 244.820 τ. χλμ. Πληθυσμός: 59.647.790 (2001) Πρωτεύουσα: Λονδίνο (6.962.319 κάτ. το 2001)Κράτος της βορειοδυτικής… … Dictionary of Greek
Γαλλία — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία της Γαλλίας Έκταση: 547.030 τ.χλμ Πληθυσμός: 58.518.148 κάτ. (2000) Πρωτεύουσα: Παρίσι (2.125.246 κάτ. το 2000)Κράτος της δυτικής Ευρώπης. Συνορεύει στα ΝΑ με την Ισπανία και την Ανδόρα, στα Β με το Βέλγιο και το… … Dictionary of Greek
Ελλάδα - Επιστήμες — ΑΡΧΑΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Η επιστήμη και η τεχνολογία καθορίζουν σήμερα, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία, την καθημερινή ζωή. Η ίδια όμως η έννοια της επιστήμης, όπως τη χρησιμοποιούμε στις μέρες μας, οφείλει την ύπαρξή… … Dictionary of Greek
Σουηδία — Κράτος της Βόρειας Ευρώπης μεταξύ της Φινλανδίας και της Νορβηγίας.H Σουηδία (Konungariket Sverige) είναι η μεγαλύτερη από τις σκανδιναβικές χώρες. Tα σύνορά της, που καθορίστηκαν μόνιμα με το Σύμφωνο της Bιέννης (1815), ορίζονται φυσικά από την… … Dictionary of Greek
Ευρώπη — I Μία από τις πέντε ηπείρους. Είναι το μικρότερο τμήμα του κόσμου μετά την Αυστραλία και την Ωκεανία. Από μία άποψη θα μπορούσε να θεωρηθεί το ακραίο δυτικό τμήμα της Ασίας, της οποίας αποτελεί τη φυσική προέκταση. Πράγματι, δεν υπάρχουν φυσικά… … Dictionary of Greek
κίνα — Επίσημη ονομασία: Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας Έκταση: 9.596.960 τ. χλμ. Πληθυσμός: 1.284.303.705 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Πεκίνο ή Μπεϊτζίνγκ (6.619.000 κάτ. το 2003)Κράτος της ανατολικής Ασίας. Συνορεύει στα Β με τη Μογγολία και τη Ρωσία, στα ΒΑ… … Dictionary of Greek
ενδυμασία — Το σύνολο των αντικειμένων –οποιουδήποτε υλικού ή τρόπου κατασκευής– που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος για να ντύνεται και να στολίζεται. Για πολύ καιρό, ιδιαίτερα σε περιοχές τις οποίες ευνοούσε το θερμό κλίμα, οι άνθρωποι δεν ένιωθαν την ανάγκη να… … Dictionary of Greek
Βυζαντινή αυτοκρατορία — I Β.α., ή αλλιώς Μεταγενέστερο Ρωμαϊκό ή Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος, αποκαλείται συμβατικά το ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Πρωτεύουσα του τμήματος αυτού, που μετά την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους συνέχισε περίπου για έντεκα… … Dictionary of Greek
Ιράκ — Επίσημη ονομασία: Δημοκρατία του Ιράκ Έκταση: 437.072 τ. χλμ. Πληθυσμός: 24.001.816 (2002) Πρωτεύουσα: Βαγδάτη (4.478.000 κάτ. το 1995)Κράτος της νοτιοδυτικής Ασίας στη Μέση Ανατολή. Συνορεύει στα Β με την Τουρκία, στα Δ με τη Συρία και την… … Dictionary of Greek
Ελβετία — Επίσημη ονομασία: Ελβετική Συνομοσπονδία Έκταση: 41.285 τ. χλμ Πληθυσμός: 7.258.900 κάτ. (2001) Πρωτεύουσα: Βέρνη (122.500 κάτ. το 2001)Κράτος της κεντρικής Ευρώπης. Συνορεύει Δ με τη Γαλλία, Β με τη Γερμανία, Α με την Αυστρία και το Λιχτενστάιν… … Dictionary of Greek